У 1996 годзе на базе ўстановы адукацыі быў адкрыты дэфекталагічны пункт (далей - ПКПД). З 2002 у пункце карэкцыйна-педагагічнай дапамогі працуе настаўнік-дэфектолаг Камінская Наталля Мікалаеўна, якая мае вышэйшую кваліфікацыйную катэгорыю.
Асноўнай мэтай работы настаўніка-дэфектолага з'яўляецца аказанне карэкцыйна-педагагічнай дапамогі навучэнцам, якія адчуваюць ўстойлівыя або часовыя цяжкасці ў засваенні вучэбнай праграмы, а таксама парушэнні гукавымаўлення.
Дзейнасць пункта карэкцыйна-педагагічнай дапамогі ажыццяўляецца па наступных напрамках:
-дыягнастычнае;
-карэкцыйна-педагагічнае;
-кансультатыўна-метадычнае.
Карэкцыйна-педагагічная работа накіравана на рашэнне трох асноўных задач:
-дамагацца высокай эфектыўнасці лагапедычных заняткаў і кансультацыйнай дзейнасці;
-удасканальваць формы і метады лагапедычнай працы, якія спрыяюць найбольш поўнаму пераадоленню цяжкасцей у засваенні вуснай і пісьмовай мовы вучняў;
-фарміраваць правільнае гукавымаўленне, узбагачаць і развіваць слоўнік, фармаваць граматычныя катэгорыі, зразумелую размовувучняў.
Штогод у ПКПД карэкцыйную дапамогу атрымліваюць 36-37 вучняў, якія маюць парушэнні ў вымаўленні гукаў, у развіцці пісьмовай і вуснай размовы. Абследаванне і размеркаванне па групах, падгрупах вучняў праводзіцца настаўнікам-дэфектолагам ПКПД ў перыяд з 1 па 15 верасня навучальнага года. Індывідуальныя і групавыя заняткі праходзяць пасля ўрокаў.
У залежнасці ад характару выяўленых маўленчых парушэнняў у ПКПД камплектуюцца групы і падгрупы вучняў, якія маюць:
- нярэзка выяўленае агульнае недаразвіццё маўлення;
- фанетыка-фанематычнае парушэнне размовы;
- парушэнні пісьмовай мовы;
- цяжкасцямі ў навучанні.
Заняткі праводзяцца ў перыяд з 16 верасня па 25 мая.
Пункт карэкцыйна-педагагічнай дапамогі мае добрую тэхнічную базу, якая дазваляе выкарыстоўваць элементы інфармацыйна-камунікатыўных тэхналогій на занятках, спрыяе павышэнню эфектыўнасці карэкцыйна-развіваючага працэсу.
Кабінет настаўніка-дэфектолага ўмоўна падзелены на функцыянальныя зоны:
-зона развіцця артыкуляцыйнай маторыкі і пастаноўкі гукаў;
-вучэбная зона;
-зона развіцця дробнай маторыкі і канструктыўнага праксісу;
-гульнявая зона;
-зона тэхнічных сродкаў навучання;
-інфармацыйная зона.
Работа накіравана на фарміраванне правільнага гукавымаўлення, ўзбагачэнне і развіццё слоўніка, граматычнага ладу, сувязнай размовы вучняў.
Зона развіцця артыкуляцыйнай маторыкі і пастаноўкі гукаў. Асноўная функцыя зоны - развіццё артыкуляцыйнага праксісу, моўнага дыхання, фарміравання артыкуляцыйных укладаў парушаных гукаў.
Вучэбная зона прызначана для арганізацыйнага і метадычнага забеспячэння карэкцыйна-адукацыйнага працэсу.
У зоне развіцця дробнай маторыкі адбываецца развіццё каардынацыі рухаў у дробных цягліцавых групах пальцаў рук і пэндзляў, каардынацыя межаналізатарных узаемадзеянняў.
Асноўная функцыя гульнявой зоны - развіццё пазнавальнай актыўнасці, арыенціроўка ў схеме ўласнага цела, рытмапласціка і многае іншае, што дазваляе ў гульнявой форме замацаваць атрыманыя веды і ўменні.
Зона тэхнічных сродкаў навучання забяспечвае карэкцыйна-адукацыйны працэс дапаможнымі сродкамі навучання з мэтай паляпшэння якасці карэкцыйнай работы.
Парады бацькам
Для таго, каб гаворка дзіцяці развівалася правільна, каб ён валодаў ёю ў поўнай меры ў далейшым, бацькам неабходна выконваць шэраг умоў:
Не імкніцеся паскорыць ход натуральнага маўленчага развіцця дзіцяці. Не перагружайце яго моўнымі заняткамі. Гульні, практыкаванні, маўленчай матэрыял павінны адпавядаць яго ўзросту.
У зносінах з дзецьмі сочыце за сваёй прамовай. Гаварыце з ім, не спяшаючыся, гукі і словы прамаўляеце выразна і ясна, пры чытанні не забывайце аб выразнасці. Незразумелыя словы, абароты, якія сустракаюцца ў тэксце, абавязкова растлумачце малышу.
Ня падрабляйце пад дзіцячую сваю мову, не злоўжывайце таксама памяншальна-ласкальнымі суфіксамі. Усё гэта тармозіць маўленчае развіццё дзіцяці.
Своечасова ухіляйце недахопы гаворкі дзіцяці. Імкнучыся ўказаць недакладнасці і памылкі ў яго прамове, будзьце надзвычай асцярожныя і ні ў якім разе не смейцеся з дзіцяці. Самае лепшае- тактоўна папраўце яго і пакажыце, як трэба вымавіць тое ці іншае слова. Калі дзіця спяшаецца выказаць свае думкі ці кажа ціха, нагадвайце яму: казаць трэба выразна, выразна і не спяшаючыся.
Не пакідайце без адказу пытанні дзіцяці. І не забудзьцеся праверыць, ці зразумелы яму ваш адказ.
Раз у месяц запісвайце размову з дзіцяці, яго размовы з сябрамі, яго размовы падчас гульняў, чытанне вершаў, пераказ прачытанага, самастойныя выказванні. Час запісу - да 5-10 хвілін. Такія запісы не толькі дапамогуць у працы над словамі, але з часам будуць добрым падарункам для сына ці дачкі.
Як пераадолець маўленчай дэфект?
- Арганізаваць рэжым дня.
- Граматычна правільна афармляць сваю мову.
- Дысцыплінавана выконваць хатнія заданні.
- Артыкуляцыйныя практыкаванні і заданні па фарміраванні навыку правільнага вымаўлення якога-небудзь гуку выконваць перад люстэркам. Гэта дапамагае дзіцяці выпрацаваць кантроль за ўласнай артыкуляцыяй.
- Займацца сістэматычна ўвечары па 15 хвілін.
- Займацца трэба таму даросламу, які сам не мае дэфектаў маўлення.
- Пастаянна сачыць за размовамі дзіцяці, выпраўляць яго ў тактоўна, у спакойнай форме.
- Рэгулярна наведваць кансультацыі настаўніка-дэфектолага.